Wat is een lavalamp?

De lavalamp is een speciaal soort lamp die je uit duizenden kunt herkennen. Maar hoe werkt die bijzondere lamp nu precies?

In eerste instantie is de lavalamp puur decoratief. Er komt licht vanaf, maar niet genoeg om een hele kamer te verlichten. Dat is ook niet de bedoeling. In de jaren zestig is er een wetenschapper aan de slag gegaan met het vinden van nieuwe vormen van verlichting. Zo kwam hij bij de lavalamp. Pas in de jaren 70 werd het object echt heel populair. In oude films zie je zeer geregeld deze lampen voorbij komen.

De lamp heeft een warme en een koude stand. Wanneer de lamp uit is geschakeld, voelt deze koud aan. Dan is de vloeistof in het apparaat een soort klomp van vettig materiaal dat niet beweegt. Zet je de lamp aan dan begint het proces van opwarmen. Het vaste materiaal aan de onderzijde en de waterige oplossing in de lamp beginnen zich te mengen. Ze smelten als het ware in elkaar.

Als de lamp verder opwarmt dan zet de olie uit. Dat gebeurt tot het punt dat deze ongeveer even zwaar is als de waterige oplossing die eromheen zit. Daardoor ontstaan die bellen dus. Bellen gaan omhoog in de vloeistof en worden daar weer koeler. doordat ze afkoelen, zakken ze weer langzaam omlaag in de lamp. Dat is het iconische proces van de lavalamp: die bubbels maken het zo’n populair item. Het heeft daardoor namelijk een uniek uiterlijk.

De olie in de lamp moet zwaarder zijn dan de waterige oplossing. Daarom wordt er vaak koolwaterstof aan toegevoegd. Soorten die worden toegevoegd zijn bijvoorbeeld tetrachloormethaan, een gechloreerde koolwaterstof. Zowel die olie als het water kunnen een vloeistof bevatten. Daardoor krijg je dus verschillende kleuren te zien in die bubbels.

De eerste lavalamp was een fles gemaakt van glas. Er zat water in met olie. Beide stoffen werden verhit door een lamp. Dat is hoe de traditionele lavalampen werken. Tegenwoordig zie je vaak dat ze gemaakt zijn van kunststof en een mengsel van polyethyleenglycol met daarnaast een basis van water.

Dit zijn de voordelen van een lavalamp

De lavalamp heeft veel voordelen ten opzichte van andere verlichting. Het is niet gek dat je nog twijfelt over de aanschaf als je per definitie weet dat ze niet als hoofdverlichting dienen. Toch heeft dit unieke object een aantal voordelen.

Lavalampen kunnen weliswaar niet dienen als hoofdverlichting maar ze geven wel degelijk licht. Ze zijn daarom ideaal als accentverlichting, nachtlampje of leuke toevoeging aan een interieur. Het is een item dat genoeg licht geeft om een deel van de kamer te verlichten. Je kunt er meestal niet bij lezen, maar er zijn uitzonderingen.

Het gekleurde licht geeft bovendien een extra dimensie aan deze lamp. Want de kleur van de vloeistof in de lamp bepaalt ook welke kleur het licht heeft. Houd daar ook rekening mee in je aankoop: een rode lavalamp betekent rode verlichting.

Juist door die zachte maar gekleurde verlichting, is het lavalampje perfect als nachtlamp. Het is een zacht licht waarmee je de kamer in een bepaalde gloed kunt zien zonder dat het licht zo fel is dat je niet kunt slapen.

Kinderen zijn dol op deze unieke lamp. Met name jonge kinderen slapen graag met een nachtlampje. Dat is prima, maar je wil ook niet dat zij of anderen in huis last hebben van het licht. Een lamp met lava is dan een goede middenweg omdat het licht vaak zachter is dan wanneer je kiest voor geel of wit licht. Het kan kinderen bovendien goed afleiden terwijl ze in slaap vallen. De bubbels in de lamp hebben een bijna hypnotische werking als je er lang naar kijkt. Zo wiegen ze vanzelf in slaap.

Tot slot is de lavalamp gewoon retro en uniek. Het past goed bij een vintage interieur en is een echte eyecatcher in je huis.

Deze soorten lavalampen zijn er

Niet elke lamp is hetzelfde. Er zijn een aantal vlakken waarop de lavalampen van elkaar kunnen verschillen.

Allereerst gaat het dan om het materiaal. Vroeger werd de behuizing van zo’n lampje gemaakt van glas. Dat kan nog steeds het geval zijn, maar er zijn ook veel andere opties om uit te kiezen. Kunststof en aluminium zijn bijvoorbeeld populair. PVC en plastic zijn ook nog altijd gebruikt. Echt glas zien we steeds minder, maar het bestaat wel. De meeste versies zijn gemaakt van gehard glas.

Ook moet je voor je aankoop bepalen op welke manier je de lamp van stroom wil voorzien. Sommigen kun je simpelweg in het stopcontact steken. Er zijn ook versies die op een batterij werken en dus geen snoer hebben. Liever een lamp met een USB-aansluiting? Ook dat kan. Er zijn zelfs versies die op zonne-energie werken. De keuze hierin hangt vooral af van waar je de lamp wil gaan gebruiken en hoe.

De meeste lavalampen zijn alleen geschikt voor gebruik binnen het huis. Er zijn echter een aantal modellen die je ook buiten kunt gebruiken, bijvoorbeeld als leuke sierverlichting op je terras. Bekijk altijd de specificaties om dit te controleren.

Het energielabel van zo’n lampje kan bovendien behoorlijk verschillen. Alles van A++ tot B en lager komt voorbij. Natuurlijk is een energiebesparende lamp altijd beter. Soms zie je dit echter wel terug in de prijs.

Hier moet je op letten bij gebruik en aanschaf van een lavalamp

Je hebt nu vrijwel alle informatie die nodig is om een weloverwogen besluit te maken. Toch zijn er nog een aantal punten van aandacht voor je overgaat op de aankoop.

Ga je voor de ouderwetse versie van glas, houd er dan rekening mee dat het kan breken. Uiteraard zijn de lampen zo gemaakt dat de kans hierop minimaal is, maar glas is nu eenmaal breekbaar. Als de schacht van de lamp eenmaal kapot is, wordt repareren lastig. De vloeistof loopt er dan namelijk uit.

Mocht het onverhoopt toch gebeuren dat het materiaal breekt en de vloeistof eruit loopt, zorg dan dat je het snel opruimt. De stof is niet direct schadelijk maar het is ook niet goed voor je. Pas op met huisdieren die de stof proberen op te likken.

Geef de lavalamp ook af en toe de tijd om af te koelen. Het is geen probleem om de lamp de hele nacht aan te zetten. De vloeistof erin moet echter soms ook even rusten. Zet de lamp dan ‘s ochtends weer even uit om te voorkomen dat deze oververhit raakt.

Hoe lang moet een lavalamp opwarmen?

Een lavalamp moet eerst opwarmen voordat de ‘lava’ begint te bewegen. Om de lava te laten stijgen en dalen moet een klassieke lavalamp ongeveer een uur tot anderhalf uur opwarmen. Het duurt even, maar dan heb je ook echt sfeer op je nachtkastje of op de tafel.

Wist je dit al over de lavalamp?

• Als de lavalamp warm is kun je hem beter niet verplaatsen of schudden, de lamp kan dan troebel worden.
• Na verloop van tijd kunnen kleurstoffen verkleuren. Een oude lamp heeft daarom vaak een iets minder felle kleur.
• De lavalamp kun je het beste reinigen met een glasreiniger en een doek.